Η 31η Μαΐου έχει καθιερωθεί, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) ως Ημέρα κατά του Καπνίσματος. Καθιερώθηκε το 1988 και σκοπό έχει να αποτρέψει τον κόσμο από την επιζήμια αυτή συνήθεια για τον ανθρώπινο οργανισμό, υπενθυμίζοντάς του τις βλαβερές συνέπειές της.

Η πιο επίκαιρη, βεβαίως,  επισήμανση που γίνεται τόσο από τον Π.Ο.Υ. όσο και από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ.) της χώρας μας είναι ότι, “το κάπνισμα φαίνεται να συσχετίζεται με την αρνητική εξέλιξη και τις δυσμενείς επιπτώσεις από την covid-19. Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν πως οι καπνιστές είναι πιθανότερο να εμφανίσουν σοβαρά συμπτώματα από τον covid-19, να εισαχθούν στην μονάδα εντατικής θεραπείας και να χρειαστούν μηχανική αναπνευστική υποστήριξη ή και να χάσουν τη ζωή τους.

Εκτός αυτού όμως, ο Ε.Ο.Δ.Υ. προβαίνει στην απαρίθμηση και άλλων σημαντικών δεδομένων που έχουν να κάνουν με την επιβλαβή συνήθεια του καπνίσματος. Έτσι επισημαίνει ότι, ο καπνός του τσιγάρου περιέχει πάνω από 4.000 χημικές ουσίες, με διαφορετικές ιδιότητες και επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό, εκ των οποίων οι πάνω από τις 250 είναι επιβλαβείς και οι πάνω από τις 50 είναι καρκινογόνες.

Παγκοσμίως, το κάπνισμα στοιχίζει ετησίως τη ζωή περίπου 8 εκατομμυρίων ανθρώπων και αποτελεί την πρώτη και σημαντικότερη προλήψιμη αιτία θνησιμότητας. Στην Ελλάδα, περίπου το 1/5 του συνόλου των θανάτων, πάνω από 20.000 ετησίως, αποδίδονται σε νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα (συμπεριλαμβανομένου τόσο του ενεργητικού όσο και του παθητικού καπνίσματος).

Σε παγκόσμιο επίπεδο επίσης, σχεδόν το 40% των θανάτων εξ’ αιτίας όλων των μορφών καρκίνου και σχεδόν το 90% θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα μπορούν ν’ αποδοθούν στο κάπνισμα.

Tο κάπνισμα αποτελεί την κύρια αιτία για την εμφάνιση της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, ενώ υπολογίζεται ότι το 25% των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα οφείλεται στο κάπνισμα.

Στην Ελλάδα

Σύμφωνα πάντα με τον ΕΟΔΥ, παρότι το ποσοστό των Ελλήνων ενηλίκων που καπνίζουν καθημερινά έχει μειωθεί σημαντικά, η Ελλάδα έχει το τρίτο υψηλότερο ποσοστό ενήλικων καθημερινών καπνιστών (27,3%) μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ.

Επίσης, μόνο ένας (1) στους τέσσερεις (4) Έλληνες  καπνιστές αναφέρουν μία τουλάχιστον προσπάθεια διακοπής κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους.

Ποιά είναι τα οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος;

Η διακοπή του καπνίσματος είναι η καλύτερη κίνηση που μπορεί να κάνει ο καπνιστής για την υγεία του, επισημαίνουν οι επιστήμονες που μελετούν το θέμα. Επιφέρει τόσο άμεσα όσο και μακροπρόθεσμα οφέλη και συνεπάγεται περισσότερα και υγιέστερα χρόνια ζωής.

Ήδη μέσα σε 12 ώρες μετά τη διακοπή του καπνίσματος, τα επίπεδα του μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα μειώνονται και τα επίπεδα οξυγόνου επανέρχονται στο φυσιολογικό.

1 χρόνο μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής μειώνεται κατά 50%.

10 χρόνια μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα μειώνεται κατά 50%.

Το ελληνικό σχέδιο

Στη χώρα μας ήδη εφαρμόζεται το νέο εθνικό σχέδιο κατά του καπνίσματος, το οποίο, όπως επισημαίνεται από τον Ε.Ο.Δ.Υ., ενισχύει και θωρακίζει την καθολική εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου με εθνικό στόχο τη μείωση του καπνίσματος κατά 30% μέχρι το 2025, κάτι που αποτελεί στόχο που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Οι τέσσερις βασικοί άξονες του εθνικού σχεδίου είναι:

1. Η προαγωγή της υγείας και της πρόληψης για να αποτραπεί η έναρξη του καπνίσματος, ειδικά σε νέους από 15 ετών και άνω.
2. Η προστασία των μη καπνιστών από το παθητικό κάπνισμα.
3. Η υποστήριξη στη διακοπή του καπνίσματος.
4. Ο έλεγχος και η ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στα νέα προϊόντα καπνού.

Ο Ε.Ο.Δ.Υ. σχεδιάζει σειρά δράσεων, στο πλαίσιο της ενεργής υποστήριξης για τη διακοπή του καπνίσματος. Σήμερα, μάλιστα, στο Αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης, το Υπουργείο Υγείας οργανώνει ημερίδα με τίτλο, «Επιλέγω να Μην Καπνίζω». Η ημερίδα μάλιστα θα πραγματοποιηθεί με την παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Παράλληλα, ο Ε.Ο.Δ.Υ. θα συμμετάσχει ως εθνική αρμόδια αρχή στην υλοποίηση της νέας Ευρωπαϊκής Κοινής Δράσης για την «Ενίσχυση της συνεργασίας στον Έλεγχο του Καπνού μεταξύ ενδιαφερόμενων Κρατών Μελών και Επιτροπής».

Φωτογραφίες από mohamed Hassan από το Pixabay